Jak zostać operatorem CNC?

Zapotrzebowanie na operatorów maszyn CNC cały czas jest spore. Wynika to z tego, że taka metoda obróbki materiałów jest bardzo powszechnie wykorzystywana w wielu gałęziach przemysłu. Jednak, aby podjąć taką pracę, należy uzyskać odpowiednie kwalifikacje. Jak można to zrobić? Co trzeba umieć i jakimi predyspozycjami warto się cechować?

Operator CNC, czyli kto?

Operator urządzeń sterowanych numerycznie, czyli właśnie CNC to osoba, która jest odpowiedzialna za cały proces obróbki materiałów przy wykorzystaniu takich urządzeń. Maszyny CNC występują w wielu różnych wariantach, są to między innymi:

• frezarki, 
• tokarki,
• wiertarki,
• szlifierki
• elektrodrążarki,
• prasy krawędziowe,
• wielofunkcyjne centra obróbcze.

Choć każda z nich ma nieco inną funkcję, to łączą je wspólne cechy – są sterowane numerycznie, czyli w bardzo precyzyjny sposób wykonują zaprogramowane zadania. A zatem operator CNC to nie tylko osoba, która obsługuje taką maszynę, ale także bierze udział w przygotowaniu całego procesu. 

Taki specjalista powinien umieć dobrać odpowiedni materiał do obróbki, a także rodzaj narzędzia do danego tworzywa. Jego zadaniem jest także serwisowanie maszyn CNC oraz ocena zużycia ich elementów. Ważną umiejętnością jest opracowywania technologii obróbki na podstawie rysunków technicznych. Operator może także mieć wiedzę z zakresu informatyki – niezbędną do zaprogramowania pracy urządzenia, choć tym zadaniem zwykle zajmują się programiści CNC.

Przecinarka plazmowa – jak jest zbudowana?

Takie urządzenia występują w kilku wariantach. Konwencjonalne modele zawierają jednak pewne stałe elementy, czyli:

• źródło zasilania (źródło plazmowe),
• palnik,
• uziemienie,
• części eksploatacyjne,
• konsolę gazową (systemy wąskoplazmowe).

Przecinarki zwykle są podłączone do butli lub kompresora, który dostarcza powietrze niezbędne do pracy. W przypadku wspomnianych systemów wąskopasmowych dodatkowym elementem jest konsola gazowa, która służy do dozowania i miksowania gazów technicznych, czyli tlenu, azotu lub argonu.

Wśród elementów eksploatacyjnych można wymienić mostki prostownicze, kondensatory i tranzystory. Ich zadaniem jest regulowanie parametrów prądu, którego używa się do prowadzenia obróbki. Chodzi o regulację jego napięcia i natężenia, a także prostowanie po pobraniu z sieci. Tymi zadaniami sterują elementy elektroniczne.

Ważnym elementem przecinarki jest palnik plazmowy. Istotne jest, aby gaz, który do niego dociera, był podawany pod określonym ciśnieniem. Dlatego przecinarki plazmowe są wyposażone w czujniki, które cały czas mierzą wartość ciśnienia gazu. Odczytane parametry są przekazywane do układu elektronicznego, który steruje zaworem proporcjonalnym. Dzięki temu możliwy jest niezaburzony przepływ substancji do palnika.

Jak zostać operatorem CNC?

Jak widać, zadania operatora CNC nie należą do łatwych i wymagają sporej wiedzy i umiejętności. Niektóre firmy zwracają więc szczególną uwagę na wykształcenie kandydata na takie stanowisko. Premiowane są kierunki takie jak automatyka i robotyka, mechanika i budowa maszyn. Warto jednak podkreślić, że brak wykształcenia wyższego (lub kierunkowego) absolutnie nie wyklucza z podjęcia takiej pracy.

Najskuteczniejszym sposobem, aby uzyskać zatrudnienie, jest wzięcie udziału w specjalistycznym kursie zawodowym. Takie szkolenia są organizowane w całej Polsce, nie tylko w dużych miastach. Zwykle po zapisie nie trzeba długo czekać na rozpoczęcie zajęć – zapotrzebowanie na operatorów jest duże, dlatego kursy organizowane są regularnie.

Szkolenie stanowi podstawę, po której uzyskaniu można zakończyć edukację i podjąć pracę lub zdobywać kolejne kwalifikacje. Sporą popularnością cieszą się między innymi kursy obsługi maszyn z określonymi sterownikami, czyli między innymi:

• FANUC, 
• HEIDENHAIN,
• SINUMERIC.   

Na szkolenie mogą zapisać się osoby po technikum, po studiach wyższych, początkujące oraz mające już pewne doświadczenie w branży. W tej kwestii nie ma ograniczeń, dlatego praktycznie każdy może nauczyć się obsługi maszyn CNC.

Ceny kursów różnią się w zależności od renomy jednostki szkoleniowej, wielkości miasta, w którym mieści się placówka oraz od czasu trwania nauki. Warto więc pytać w konkretnych miejscach, jak kształtuje się aktualny koszt szkolenia. 

Zdecydowanie warto jednak zainwestować. Zarobki operatorów CNC należą do stosunkowo wysokich, zwykle więc wydatek na kurs zwraca się już po 1-2 miesiącach pracy. Wysokość pensji jest uzależniona od kwalifikacji pracownika, doświadczenia oraz specyfiki wykonywanych zadań. 

Warto również wziąć pod uwagę, że zapotrzebowanie na takich specjalistów nie maleje, dlatego zdobywając omawiane kwalifikacje, ma się pewność zatrudnienia. 

Dodatkowe umiejętności operatora CNC

Oprócz umiejętności „twardych”, uzyskanych podczas kursu, operator CNC powinien też cechować się określonymi predyspozycjami do takiej pracy. Należą do nich między innymi:

• dokładność i sumienność,
• otwartość na zdobywanie wiedzy i doszkalanie się,
• umiejętność pracy w zespole.

Zawsze jednak podstawę stanowi solidna wiedza teoretyczna i praktyczna, którą można zdobyć  podczas kursu zawodowego.